"Lavender": AI (inteligjenca artificiale) që vendos për bombardimet izraelite në Gaza

Postuar më 2 maj 2024 nga Wayan

Nga Yuval Abraham − 3 Prill 2024 − Burimi 972 Mag

Në vitin 2021, një libër i titulluar "Ekipi njeri-makinë: Si të krijohet një sinergji njerëzore/AI (inteligjenca artificielle) që do të revolucionojë botën tonë" u botua në anglisht nen emrin e stilolapsit "Gjeneral brigade Y.S". Në këtë vepër, autori – një njeri që kemi konfirmuar se është komandanti aktual i njësisë elitare të inteligjencës izraelite 8200 – argumenton për projektimin e një makinerie speciale të aftë për të përpunuar shpejt sasi masive të dhënash për të gjeneruar mijëra “shënjestra” të mundshme për sulme ushtarake në zjarrin e betejës. Kjo teknologji, shkruan ai, do të zgjidhte atë që ai e përshkruan si "një pengesë njerëzore, si në gjetjen e shenjestrave të reja ashtu edhe në vendimmarrjen në lidhje me miratimin e shenjestrave".

Rezulton se një makinë e tillë ekziston në të vërtetë. Një hetim i ri nga Revista +972 dhe Local Call zbulon se ushtria izraelite ka zhvilluar një program të bazuar në inteligjencën artificiale të njohur si "Lavender", i zbuluar këtu për herë të parë. Sipas gjashtë oficerëve të inteligjencës izraelite, të cilët shërbyen te gjithe në ushtri gjatë luftës aktuale kundër Rripit të Gazës dhe ishin të përfshirë drejtpërdrejt në përdorimin e inteligjencës artificiale për të gjeneruar shenjestra per vrasje, Lavender luajti një rol kryesor në bombardimet e paprecedentë të palestinezëve, veçanërisht gjatë fazave të para të luftës. Në fakt, sipas burimeve, ndikimi i tij [Lavender] në operacionet ushtarake ishte i tillë saqë ata i trajtuan rezultatet e makinerisë së AI "sikur të ishte një vendim njerëzor".

Zyrtarisht, sistemi Lavender është krijuar për të identifikuar të gjithë agjentë e dyshuar të degëve ushtarake të Hamasit dhe Xhihadit Islamik Palestinez (PIJ), duke përfshirë agjentë të rangut të ulët, si shenjestra të mundshme bombardimi. Burimet i thanë +972 dhe Local Call se gjatë javëve të para të luftës, ushtria u mbështet pothuajse tërësisht në Lavender, i cili identifikoi deri në 37 000 Palestinezë si militantë të dyshuar – dhe shtëpitë e tyre – në përgatitje për sulme të mundshme ajrore.

Gjatë fazave të hershme të luftës, ushtria i lejoi gjeresisht oficerët të miratonin listat e vrasjeve të Lavender, pa kërkuar verifikim të gjerë se pse makina i bëri ato zgjedhje ose rishikim të dhënave të papërpunuara të inteligjencës në të cilat ato bazoheshin. Një burim tha se personeli njerëzor shpesh vetëm vulos vendimet e makinës, duke shtuar se ai zakonisht shpenzonte personalisht vetëm rreth "20 sekonda" për secilen shenjester përpara se të autorizonte një bombardim - vetëm për t'u siguruar që shenjestra e shënuar nga Lavender është me të vërtetë një burrë. Kjo përkundër faktit se sistemi bën ato që konsiderohen "gabime" në rreth 10% të rasteve dhe dihet se herë pas here shënon individë që kanë vetëm një lidhje të dobët me grupet militante, ose madje nuk kanë lidhje fare.

Për më tepër, ushtria izraelite sulmoi sistematikisht individë të shenjestruar ndërsa ata ishin në shtëpi – zakonisht natën, në prani të gjithë familjes së tyre – dhe jo gjatë një aktiviteti ushtarak. Sipas burimeve, kjo është për shkak se, nga këndvështrimi i inteligjencës, është më e lehtë të lokalizohen individët në shtëpitë e tyre private. Sisteme të tjera të automatizuara, duke përfshirë atë të quajtur "Where is Daddy?" ["Ku është babi?"], i zbuluar gjithashtu këtu për herë të parë, u përdorën posaçërisht për të gjurmuar individët e shenjestruar dhe për të hedhur bomba kur ata hynin në vendbanimet e tyre familjare.

Rezultati, siç dëshmojnë burimet, është se mijëra Palestinezë – kryesisht gra dhe fëmijë ose persona që nuk ishin përfshirë në luftime – u eliminuan nga sulmet ajrore izraelite, veçanërisht gjatë javëve të para të luftës, për shkak të vendimeve të programit te inteligjencës artificiale.

“Ne nuk donim të vrisnim agjentët e [Hamasit] vetëm kur ata ishin në një ndërtesë ushtarake ose merrnin pjesë në aktivitete ushtarake,” tha A., një oficer i inteligjencës, për +972 dhe Local Call. “Përkundrazi, IDF i bombarduan në shtëpitë e tyre pa hezitim, si zgjedhje e parë. Është shumë më e lehtë të bombardohet shtëpia e një familjeje. Sistemi është krijuar për t'i kërkuar ata në këto situata.”

Makina Lavender bashkohet me një sistem tjetër të AI, "The Gospel", për të cilin informacioni u zbulua në një hetim të mëparshëm nga +972 dhe Local Call në nëntor 2023, si dhe në botimet e vetë ushtrisë izraelite. Një ndryshim thelbësor midis dy sistemeve qëndron në përcaktimin e shenjestres : ndërsa The Gospel shënon ndërtesat dhe strukturat nga të cilat, sipas ushtrisë, veprojnë militantët, Lavender shënon njerëzit - dhe i vendos ata në një listë të njerëzve që duhet vrarë.

Për më tepër, sipas burimeve, kur bëhej fjalë për shënjestrimin e militantëve të rinj te dyshuar, të shënuar nga Lavender, ushtria preferonte të përdorte vetëm bomba të padrejtuara, të njohura zakonisht si bomba "memece" (në krahasim me bombat "inteligjente") qe mund të shkatërrojnë ndërtesa të tëra mbi banorët e tyre dhe të shkaktojnë humbje të konsiderueshme njerëzore. “Ju nuk dëshironi të shpenzoni bomba të shtrenjta për njerëz të parëndësishëm – kjo i kushton vendit shumë para dhe ka mungesë [të këtyre bombave]”, tha C., një nga oficerët e inteligjencës. Një burim tjetër tha se ata personalisht autorizuan bombardimin e "qindra" shtëpive private të agjentëve të dyshuar të rangut te ulët, të shënuar nga Lavender, shumë prej këtyre sulmeve vranë civilë dhe familje të tëra si "dëme kolaterale".

Sipas dy burime, ushtria vendosi gjithashtu, gjatë javëve të para të luftës, që për çdo agjentë të rangut te ulët të Hamasit, të shënuar nga Lavender, lejohej të vriten deri në 15 ose 20 civilë; në të kaluarën, ushtria nuk lejonte asnjë "dëm kolateral" kur vriste militantë të rangut të ulët. Burimet shtuan se në rastet kur shenjestra ishte një zyrtar i lartë i Hamasit me gradën komandant batalioni ose brigade, ushtria autorizoi vazhdimisht vrasjen e më shumë se 100 civilëve gjatë vrasjes e një komandanti.

Hetimi i mëposhtëm është organizuar sipas gjashtë fazave kronologjike të prodhimit shumë të automatizuar të shenjestrave nga ushtria izraelite gjatë javëve të para të Luftës së Gazës. Së pari, ne shpjegojmë vetë makinën Lavender, e cila identifikoi dhjetëra mijëra Palestinezë me ndihmën e AI - inteligjenca artificiale. Më pas, ne zbulojmë sistemin "Where is Daddy?" (Ku është babi?), i cili gjurmoi këto shenjestra dhe i raportoi ushtrisë se ata po ktheheshin në shtëpitë e tyre familjare. Së treti, ne përshkruajmë se si u zgjodhën bombat "memece" për të goditur këto shtëpi.

Së katërti, ne shpjegojmë se si ushtria zbuti numrin e civilëve që mund të vriteshin kur bombardonte një shenjester. Së pesti, ne shpjegojmë se si softueri i automatizuar llogariti në mënyrë të pasaktë numrin e joluftëtarëve në çdo familje. Së gjashti, tregojmë se në disa raste kur u godit një shtëpi, zakonisht natën, shenjestra individuale ndonjëherë nuk ka qenë fare brenda, sepse oficerët ushtarakë nuk e kishin verifikuar informacionin në kohë reale.

HAPI 1: GJENERIMI I SHENJESTRAVE

Pasi kalojmë në automatizem, gjenerimi i shenjestrave fillon/çmendet

Në ushtrinë izraelite, termi "shenjester njerëzore" dikur i referohej një zyrtari të lartë ushtarak, i cili, sipas rregullave të departamentit të drejtës ndërkombëtare të ushtrisë, mund të vritej në shtëpinë e tij private, edhe nëse do të kishte civilë afër. Burimet e inteligjencës i thanë +972 dhe Local Call se në luftërat e mëparshme të Izraelit, meqenëse ishte një mënyrë "veçanërisht brutale" për të vrarë dikë - shpesh duke vrarë të gjithë familjen së bashku me shenjestren - këto shenjestra njerëzore u shënuan me shumë kujdes dhe vetëm komandantët ushtarakë te rangut të lartë u bombarduan në shtëpitë e tyre, për të ruajtur parimin e proporcionalitetit sipas ligjit ndërkombëtar.

Por pas 7 tetorit, kur militantët e Hamasit nisën një sulm vdekjeprurës ndaj komuniteteve në Izraelin jugor, duke vrarë rreth 1 200 njerëz dhe rrëmbyer 240, ushtria mori një qasje rrënjësisht të ndryshme, sipas burimeve. Si pjesë e Operacionit "Iron Swords", ushtria vendosi të caktojë të gjithë agjentët e krahut ushtarak të Hamasit si shenjestra njerëzore, pavarësisht nga grada apo rëndësia e tyre ushtarake. Kjo ndryshoi gjithçka.

Kjo politikë e re paraqiti gjithashtu një problem teknik për shërbimet e inteligjencës izraelite. Në luftërat e mëparshme, për të autorizuar vrasjen e një shenjestre të vetme njerëzore, një oficer duhej të kalonte një proces të gjatë dhe kompleks "inkriminimi": verifikimi i fakteve se personi ishte me të vërtetë një anëtar i rangut të lartë të krahut ushtarak të Hamasit, zbulimi i vendbanimit, koordinatave dhe më në fund informata se kur ishte në shtëpi në kohë reale. Kur lista e shenjestrave përbëhej nga vetëm disa dhjetëra agjentë të rangut të lartë, shërbimet e inteligjencës mund të trajtonin inkriminimin dhe punën e vendndodhjes individualisht.

Megjithatë, sapo lista u zgjerua për të përfshirë dhjetëra mijëra agjentë të rangut më të ulët, ushtria izraelite kuptoi se duhej të mbështetej në softuer të automatizuar dhe inteligjencën artificiale (AI). Rezultati, sipas burimeve, është se roli i personelit njerëzor në inkriminimin e Palestinezëve si agjentë ushtarakë u la mënjanë dhe inteligjenca artificiale bëri shumicën e punës në vend të tyre. Sipas katër burime që folën për +972 dhe Local Call, Lavender – e cila u zhvillua për të krijuar shenjestra njerëzore në luftën aktuale – identifikoi rreth 37 000 Palestinezë si “militantë të Hamasit” të dyshuar, shumica prej tyre të rinj, për t'i vrarë (Zëdhënësi i IDF-së mohoi ekzistencën e një liste të tillë në një deklaratë për +972 dhe Local Call).

"Ne nuk e dinim se cilët ishin agjentët e rangut te ulët, sepse Izraeli nuk i ndiqte rregullisht [para luftës]," tha oficeri i lartë B. për +972 dhe Local Call, duke shpjeguar pse kjo makinë shënjestrimi u zhvillua për luftën aktuale. “Ata donin të na lejonin të sulmonim automatikisht [agjentët e rangut te ulët]. Ky është Graali i Shenjtë. Sapo të kaloni ne automatizem, gjenerimi i shenjestrave çmendet.”

Burimet thanë se autorizimi për të miratuar automatikisht listat e objektivave të Lavender, të cilat më parë ishin përdorur vetëm si një mjet ndihmës, u dha rreth dy javë pas luftës, pasi personeli i shërbimeve te inteligjencës verifikoj "manualisht" saktësinë e një mostër të rastësishëm prej disa qindra shenjestra të zgjedhur nga sistemi i inteligjencës artificiale. Kur ky mostër zbuloi se rezultatet e Lavender arritën 90 për qind saktësi në identifikimin e përkatësisë së një individi me Hamasin, ushtria autorizoi përdorimin e gjerë të sistemit. Që nga ai moment, burimet thanë se nëse Lavender vendosi se një individ ishte një militant i Hamasit, atyre iu kërkua në thelb ta trajtonin atë si një urdhër, pa pasur nevojë të verifikonin në mënyrë të pavarur pse makina e kishte bërë këtë zgjedhje ose të hetonin të dhënat e papërpunuar te inteligjencës mbi të cilat bazohet.

Burimi : https://lesakerfrancophone.fr/lavander-lia-qui-decide-des-bombardements-israeliens-a-gaza